حماس چطور پیشرفته‌ترین سیستم‌های اسرائیل را فریب داد؟

بیان فردا | به‌نظر می‌رسید فناوری هوش مصنوعی نقطه قوت اشغالگران قدس در کنترل مرزهاست؛ اما در کمال ناباوری تحلیلگران فناوری و نظامی، این نقطه قوت تبدیل به نقطه ضعف شده است. به‌عبارت دیگر، اتکای تقریبا کامل ارتش رژیم صهیونیستی به هوش مصنوعی برای کنترل نوار مرزی باعث اطمینان خاطر آن‌ها شده بود.

درست ۱۰روز پیش از حمله حماس که بزرگ‌ترین حمله غافلگیرانه از جنگ «یوم کیپور» در اکتبر ۱۹۷۳ خوانده می‌شود، رئیس کمیته دفاعی ناتو به نوار مرزی با غزه رفته بود تا کاربرد هوش مصنوعی و سایر سیستم‌های پیشرفته دیجیتال ارتش برای کنترل هرگونه تحرک در این مناطق را از نزدیک مشاهده کند.

۲سال پیش این رژیم اعلام کرده بود که از این فناوری‌ها استفاده می‌کند و تأکید کرده بود که هوش مصنوعی قطعا توانسته اهداف مورد نظرشان را نابود کند. اما ناتوانی این سیستم‌های نوین در مطلع کردن نظامیان اشغالگر، پیش از شروع عملیات چندجانبه حماس در شنبه گذشته، شوک بزرگی به سیستم امنیتی و اطلاعاتی صهیونیست‌ها وارد کرده است. به‌نظر می‌رسد این ناتوانی بزرگ امنیتی و اطلاعاتی، سال‌ها سوژه بحث، مطالعه و تحلیل کارشناسان و حتی مردم عادی خواهد بود.

افتخار یا اشتباه

اشغالگران قدس همواره کوشیده‌اند که قدرت نظامی‌شان را با روش‌های مختلف ازجمله روش‌های رسانه‌ای برجسته کنند، اما به‌نظر می‌رسد که این بار رژیم صهیونیستی در دام بزرگنمایی‌های خود گرفتار شده است. یک افسر سابق سازمان اطلاعات نظامی آمریکا یکی از اشتباهات بزرگ دستگاه اطلاعاتی رژیم صهیونیستی در عملیات توفان الاقصی را غره شدن به تجهیزات هوش مصنوعی می‌داند.

اسکات ریتر به خبرگزاری فلسطینی سما می‌گوید: «اشتباه فاحشی که اسرائیل مرتکب شد، افتخار کردن علنی به نقش هوش مصنوعی در عملیات نگهبان دیوار‌ها (نام نمادین عملیات در نوار غزه در سال ۲۰۲۱) بود.» این در حالی است که به‌گفته ریتر، به‌نظر می‌رسد حماس توانسته جریان اطلاعات جمع‌آوری شده توسط صهیونیست‌ها را کنترل کند.

فریب هوش مصنوعی

وقتی اشغالگران علنا اعلام کرده اند که میلیارد‌ها دلار برای گردآوری داده‌های اطلاعاتی در نوار غزه از طریق شنود موبایل، دسترسی به ایمیل‌ها و پیامک‌ها هزینه کرده‌اند، بدیهی است که حماس با شناخت از عملکرد هوش مصنوعی تلاش کند تا آن را فریب دهد. هوش مصنوعی اساسا بر پایه دیتا و داده عمل می‌کند. در واقع، گردآوری داده‌ها یک روی سکه سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی است. اما روی دیگر، پردازش و تحلیل این داده‌هاست. پس از آن می‌توان از یک سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی انتظار عملکرد داشت.

حماس از این موضوع مطلع است، پس به‌گونه‌ای عمل می‌کند تا هوش مصنوعی تصور کند که حرکات و فعالیت‌هایی در حال انجام است، اما این تحرکات آن چیزی نیست که منجر به حمله شود. به‌عبارت دیگر، حماس احتمالا همان سطح از اطلاعات را برای هوش مصنوعی اسرائیلی به نمایش می‌گذارد تا از برانگیختن شک و تردید دشمن جلوگیری کند.

این درحالی است که سیستم، اطلاعات نادرست را پردازش می‌کند و نتیجه می‌گیرد که جنگی در کار نیست. به‌عبارت دیگر، احتمالا حماس تحرکات خود را به‌گونه‌ای حفظ می‌کند تا الگوریتم‌های هوش مصنوعی صهیونیست‌ها مطمئن شود که قرار نیست اتفاق خاصی رخ دهد.

با توجه به شرایط موجود، در آینده‌ای نه چندان دور، بروز و ظهور تجهیزات مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی را از سوی نظامیان خواهیم دید. پهپادها، روبات‌ها، هواپیما‌های جنگی، تجهیزات شناسایی، نیرو‌های امدادی، نیرو‌های لجستیک و هر عاملی که اکنون در جنگ‌ها نقش‌آفرینی می‌کنند تا چند سال بعد مبتنی بر هوش مصنوعی خواهند بود.

حتی نام «روبات‌های قاتل» چشم‌انداز به‌کارگیری ماشین به جای انسان را در جنگ‌ها ترسیم خواهد کرد. اینکه به‌کارگیری هوش مصنوعی در جنگ‌ها مثبت تلقی می‌شود یا منفی، مورد بحث است. اما بدیهی است کشور‌هایی که در این زمینه به‌دنبال توسعه نباشند، قطعا از دیگران عقب خواهند ماند.