چالش بایدن با بی اعتنایی ریاض و ابوظبی
گاردین در گزارشی شرح داده که چگونه بی‌اعتنایی دو متحد بزرگ آمریکا در خاورمیانه یعنی عربستان و امارات به خواسته‌های بایدن به روابطشان با این کشور آسیب زده است.
بیان فردا | مترجم: مرضیه عسگری وش | در حالی که جو بایدن به سمت باز کردن ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده حرکت می‌کند، دو متحد بزرگ تولید‌کننده نفت، مخازن خود را کاملا بسته نگه داشته‌اند. امارات متحده عربی و عربستان سعودی همچنان به مخالفت با رئیس جمهور آمریکا برای مقابله با افزایش قیمت نفت ناشی از حمله روسیه به اوکراین ادامه می‌دهند. و هر دو کشور به طور غیرعادی در مورد امتناع خود از دخالت صریح بوده‌اند.
جنگ پنج هفته‌ای تنش‌ها را در بخش‌هایی از جهان بالا می‌برد، اما شاید نظم منطقه‌ای هیچ کجا به اندازه خاورمیانه تحت فشار نباشد، جایی که دو متحد بزرگ آمریکا اکنون به طور جدی پایه‌های روابط خود را زیر سوال می‌برند.
امتناع عربستان و امارات از نجات بایدن یا حتی پذیرش درخواست‌هایش، روابط میان کشورهای خلیج فارس و واشنگتن را تا سطح بی‌سابقه‌ای کاهش داده است. جریان فوق‌العاده ثروت روسیه به دبی، درست زمانی که آمریکا و اروپا تلاش می‌کنند اقتصاد پوتین را تحت فشار قرار دهند، آتش وضعیت را بیشتر شعله‌ور کرده است.
مذاکرات کم رونق درجریان میان واشنگتن و تهران را به این‌ها اضافه کنید، که می‌تواند در ازای بازگشت ایران به توافق هسته‌ای دوران اوباما، تعلیق تحریم‌ها را به همراه داشته باشد که درواقع نشانه‌های روشنی از یک دوستی متزلزل با ظرفیت بازنویسی ژئوپلیتیک این کشور در منطقه نیز وجود دارد.
مقامات ابوظبی و ریاض که معمولا غیرشفاف و اغلب غیرقابل درک هستند، در هفته‌های اخیر بر خلاف سوابقشان در دیدار با دیپلمات‌ها درباره ماهیت نارضایتی‌هایشان و اینکه چقدر در برابر آن‌ها صبور هستند، صریح بوده‌اند. یکی از دیپلمات‌های غربی به گاردین گفت که همتای سعودیش اذعان کرده است: «این پایان راه برای ما و بایدن است، حتی شاید ایالات متحده نیز».
مفسران برجسته سعودی و اماراتی نیز احساسات مشابهی داشتند. محمد ال یحیی، سردبیر سابق العربیه، از تریبون اورشلیم پست برای انتشار نظرات خود در مورد این بن بست متقابل استفاده کرد، تریبونی که پیشتر برای او بعید بود.
او نوشت: «روابط عربستان و آمریکا در انبوهی از بحران است. من به طور فزاینده‌ای از دور از واقعیت بودن بحث آمریکا در مورد این موضوع ناراحت می‌شوم، که اغلب نمی‌تواند تشخیص دهد که شکاف عمیق و جدی چقدر رشد کرده است.»
«یک بحث واقع بینانه‌تر باید بر یک کلمه متمرکز شود: طلاق. زمانی که باراک اوباما در مورد توافق هسته‌ای با ایران مذاکره کرد، ما سعودی‌ها متوجه شدیم که او به دنبال شکستن یک ازدواج 70 ساله است.»
«چطور نتوانستیم؟ به هر حال، نواقص توافق به خوبی شناخته شده است. مسیری را برای ایران به سمت بمب اتمی هموار می‌کند. توافق خزانه جنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را پر می‌کند، که شبه نظامیانی را در سراسر جهان عرب پراکنده کرده است که به مهمات هدایت شونده دقیق مجهز شده‌اند تا افرادی را که قبلا برای تضمین امنیت خود به آمریکا نگاه می‌کردند، معلول کرده و بکشند.»
«چرا متحدان منطقه ای آمریکا باید به واشنگتن کمک کنند تا روسیه را در اروپا مهار کند، در حالی که واشنگتن در حال تقویت روسیه و ایران در خاورمیانه است؟»
آل یحیی خواسته‌های واشنگتن را در مقابل دیپلماسی بی بند و باری پکن قرار داد و گفت: «در حالی که سیاست آمریکا درگیر تناقضات گیج‌کننده است، سیاست چین ساده و سرراست است. پکن یک معامله ساده به ریاض پیشنهاد می‌کند: نفت خود را به ما بفروشید و هر تجهیزات نظامی را که می‌خواهید از فهرست ما انتخاب کنید. در مقابل، به ما کمک کنید تا بازارهای جهانی انرژی را تثبیت کنیم.»
«به عبارت دیگر، چینی‌ها چیزی را ارائه می‌دهند که به طور فزاینده‌ای با الگوبرداری از توافق آمریکا و عربستان خاورمیانه را به مدت 70 سال به ثبات رساند.»
در ماه‌های اخیر، برت مک‌گرک، هماهنگ‌کننده مسائل خاورمیانه در کاخ سفید، مکرر به ریاض سفر کرده و درحال تلاش برای تنظیم روابطی است که بلافاصله پس از تحلیف بایدن، زمانی که او از صحبت با محمد بن سلمان، رهبر دوفاکتو عربستان سعودی امتناع کرد، تیره شد.
این موضع تعیین‌کننده لحن تقابل متعاقب بود. شاهزاده محمد و همتای او در امارات متحده عربی، محمد بن زاید، عمیقا نسبت به عزم دولتی که برای پیشبرد توافق هسته‌ای به ایران در ازای کنار گذاشتن ظرفیت ساخت سلاح هسته‌ای، لغو تحریم‌های جامع را ارائه می‌دهد، محتاط هستند.
عدم حمایت واشنگتن از کمپین تحت رهبری عربستان علیه حوثی‌ها در یمن بر این عصبانیت افزوده است. همچنین رویکرد دولتی که ریاض و ابوظبی معتقدند حاضر است متحدان خود را قربانی آرمان‌گرایی کند. دیپلماسی علنا تراکنشی دونالد ترامپ، فرمولی بود که برای هر دوی آن‌ها آشناتر بود و به راحتی توسط چین به کار گرفته شد، چینی که هرکدام به دنبال روابط نزدیک‌تر تجاری، انرژی و حتی امنیتی با آن هستند.
پرفسور عبدالخالق عبدالله محقق برجسته علوم سیاسی، بحران با واشنگتن را بدترین بحران در «۵۰ سال» اخیر توصیف کرد. او گله و شکایات متعددی را را از به کاخ سفید فهرست کرد که به گفته او در دوران باید روی هم انباشته شده‌اند.
او در نوشته‌ای در روزنامه لبنانی النهار گفت: «رابطه امارات با شریکش یعنی ایالات متحده در خطر است و بر سر یک دوراهی قرار دارد. مسلم است که وظیفه رفع این سوءتفاهم بر دوش دولت بایدن است که ممکن است در آستانه از دست دادن یک شریک منطقه‌ای باشد که به طور فزاینده‌ای به خود اعتماد دارد و حضور منطقه‌ای و جهانی گسترده‌ای نیز دارد.»
« امارات سرمایه‌گذاری زیادی روی آمریکا کرده است. ما عمده سرمایه‌گذاری‌های صندوق‌های عظیم ثروت ملی در بازارهای آمریکایی انجام دادیم، بازارهای اروپایی و آسیایی را کنار گذاشتیم و می‌خواستیم تجارت با واشنگتن را افزایش دهیم.»
عبدالله می‌گوید امارات بابت امضا نکردن قرارداد تامین جنگنده‌های جدید F-35 از سوی واشنگتن احساس طردشدگی کرده است. همچنین از عقب کشیدن بایدن در پی حمله موشکی و پهپاد مرگبار حوثی‌ها به ابوظبی نیز خشمگین شد.
« آنچه اوضاع را بدتر کرد، اعتراض دولت بایدن با تصمیمات مستقل امارات، مانند سفر بشار اسد ... و اعمال فشار بر ابوظبی برای افزایش تولید نفت خود خارج از چارچوب توافق اوپک بود. آنچه امارات و سایر کشورها را بر آن داشت تا شرکای خود را متنوع کنند، در راستای این است که آمریکا دیگر تنها ابرقدرت در جهان نیست.»
انتهای پیام
منبع: گاردین
دیدگاه تان را بنویسید