پشت پرده استقبال گرم مکرون از محمدبن سلمان

بیان فردا | هفته گذشته هم برای عربستان سعودی و هم برای فرانسه مهم بود، زیرا امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، میزبان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی برای گفتگو در مورد فرصت های سرمایه گذاری در زمینه هایی از جمله فرهنگ، گردشگری، فناوری و انرژی پاک میان ریاض و پاریس بود.

این دومین سفر ولیعهد عربستان سعودی به فرانسه در یک سال گذشته بود که هفته گذشته وارد فرانسه شد و روز جمعه با مکرون گفت و گو کرد.

روابط بین پاریس و ریاض قوی است و برخلاف بسیاری از رهبران اروپایی دیگر که از  محمد بن سلمان به دلیل سابقه حقوق بشر او دوری می کنند، مکرون با او گرمتر بوده و در ژوئیه گذشته در یک دیدار رسمی از فرانسه میزبان خاندان سلطنتی سعودی بود.  در آن زمان، فعالان حقوق بشر از تصمیم ماکرون انتقاد کردند، زیرا تنها چهار سال از قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول می‌گذشت.

خالد الفالح، وزیر سرمایه‌گذاری پادشاهی، رهبری هیئت را در مجمع سرمایه‌گذاری فرانسه و عربستان سعودی در پاریس که روز دوشنبه به میزبانی هیات سعودی برگزار شد، برعهده داشت. پاریس همچنین میزبان کنفرانسی در روزهای پنجشنبه و جمعه به نام اجلاس برای یک پیمان مالی جهانی جدید است که محمد بن سلمان در آن شرکت می کند و موضوعاتی از جمله تغییرات آب و هوا، انرژی و بحران های اقتصادی را بررسی می کند.

روز سه‌شنبه، محمد بن سلمان در مراسمی که در سازمان برگزارکننده نمایشگاه‌های بین‌المللی اکسپو، برگزار شد، شرکت کرد تا آمادگی ریاض را برای میزبانی این رویداد در سال 2030 به نمایش بگذارد.  اگر ریاض میزبان این رویداد باشد، میلیاردها دلار به اقتصاد عربستان تزریق خواهد شد.

جمعه گذشته، محمد بن سلمان نشستی دوجانبه با مکرون برگزار کرد تا در مورد روابط پاریس و ریاض و همچنین جنگ در اوکراین و پیامدهای آن در سطح بین المللی با هم گفت و گو کنند.

فالح روز دوشنبه در مجمع سرمایه گذاری فرانسه و عربستان گفت که فرانسه نقش کلیدی در برنامه چشم انداز 2030 سعودی برای استقلال اقتصاد از نفت و توسعه بخش های خدمات عمومی مانند بهداشت، آموزش، زیرساخت ها، تفریحات و گردشگری ایفا خواهد کرد.

وزیر سعودی درباره رابطه اقتصادی پاریس و ریاض گفت : سوابق نشان می دهد که ما بیش از 110 شرکت فرانسوی در عربستان سعودی داریم. ما 360 مجوز داریم که به شرکت‌های فرانسوی یا سرمایه‌گذاری مشترک فرانسوی که در این کشور فعالیت می‌کنند، اعطا شده  و حضور آنها از سال 2020 تاکنون 43 درصد افزایش یافته است. تجارت بین دو کشور در سال 2022 به 12 میلیارد دلار رسید که در مقایسه با سال 2021 رشد 47 درصدی را نشان می دهد.

وزیر تجارت فرانسه افزود که عربستان سعودی مقصد اصلی سرمایه گذاری مستقیم خارجی فرانسه (FDI) در منطقه است. کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی فرانسه در عربستان سعودی نزدیک به 6 میلیارد دلار است.

این مجمع با امضای 24 یادداشت تفاهم بین پاریس و ریاض به ارزش کل حدود 2.9 میلیارد دلار وضعیت چشمگیری را تجربه کرد.  در میان آنها، یادداشت تفاهم بین شرکت فرانسوی Spie Group برای بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در انرژی و ارتقای تعمیر و نگهداری عملیات عمده به چشم می خورد.

این کنفرانس پس از ناامیدی فرانسوی‌ها از عربستان سعودی برگزار شد چرا که پیش از آن شرکت هواپیمایی جدید عربستان سعودی، ریاض ایر – که متعلق به صندوق سرمایه‌گذاری عمومی این کشور است – در اوایل سال جاری تصمیم گرفت که هواپیماهای بوئینگ ساخت آمریکا را به جای هواپیما از ایرباس که مقر آن در فرانسه است، سفارش دهد.

فواز علکیل، مدیر عامل SCOPA روز دوشنبه به تلویزیون دولتی عربستان گفت: در حاشیه مجمع سرمایه گذاری فرانسه و عربستان، شرکت دفاعی عربستان سعودی SCOPA Industries قراردادی را با ایرباس برای تولید مشترک بالگردهای غیرنظامی و نظامی در این کشور خلیج فارس امضا کرد.  پیش بینی می شود که این شرکت فرانسوی، بیش از 100 هلیکوپتر بسازد و 8500 شغل در سعودی ایجاد کند.

جاناتان پانیکوف، مدیر ابتکار امنیت خاورمیانه در برنامه خاورمیانه شورای آتلانتیک، به المانیتور گفت که در حالی که نفوذ سیاسی عربستان سعودی در منطقه در حال رشد است، در سطح جهانی به بلوغ کامل نرسیده است. همزمان  نفوذ تجاری این کشور به وضوح در بخش‌های مختلف در حال افزایش است، زیرا به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود  است و کشورهای بیشتری از سرمایه‌گذاری عربستان در بخش‌ها استقبال می‌کنند.

وی افزود: "اجلاس پاریس نشان دهنده تمایل ماکرون برای نشان دادن رهبری خود و فرانسه در تغییرات اقلیمی است و عربستان سعودی به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان نقش مهمی دارد.عربستان سعودی همچنین می تواند در تامین مالی پروژه های انرژی سبز در فرانسه نیز نقش داشته باشد.

جاناتان والترز، اقتصاددان سابق بانک جهانی مستقر در خاورمیانه، به المانیتور گفت: «کشورهای غربی آشکارا با چالش‌هایی در تأمین مالی کافی انرژی‌های پاک در کشورهای در حال توسعه مواجه هستند و کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عربستان سعودی و امارات می‌توانند نقشی بسیار سازنده ایفا کنند."

سفر محمد بن سلمان به فرانسه از سوی گروه های حقوق بشر مورد سرزنش قرار گرفته است. علیرغم موقعیت رو به رشد ریاض در تجارت بین المللی، پانیکوف گفت که دلیلی برای این باور وجود ندارد که انتقادات اروپایی ها از سوابق حقوق بشر عربستان سعودی متوقف شود، اما منطقی است که این سوال را مطرح کنیم که چقدر بر آنها تأثیر خواهد گذاشت. برای مقابله معنادار با تغییرات آب و هوایی جهانی چاره‌ای جز تعامل و همکاری فعال با رژیم‌های مستبد مختلف از جمله در خاورمیانه و البته چین وجود ندارد. اما این کار تا حد زیادی با دستور کار سازمان‌ها و کمپین‌های حقوق بشر در تضاد خواهد بود و مشخص نیست که بتوان این اولویت‌ها را به‌طور معناداری با هم تطبیق داد.»