پشت پرده توافق ایران و آمریکا چه بود؟

بیان فردا | چند روزی است که رسانه‌های غربی با انتشار اخباری بعضا متناقض سعی در روایت‌سازی پیرامون روند مذاکرات میان ایران و غرب دارند.

اگرچه انتشار اطلاعات جهت دار و عمدتا نادرست از سوی رسانه‌های بیگانه در نگاه اول از پیشرفت در مذاکرات رفع تحریم‌ها حکایت می‌کند لیکن جهت گیری اصلی فضاسازی‌های انجام شده از سوی این رسانه‌ها تلاش مجدد برای شرطی سازی بازارهای داخلی ایران است.

در همین راستا؛ از حدود یک هفته قبل و بعد از انتشار خبر جعلی روزنامه صهیونیستی هاآرتص درباره گفتگوی محرمانه ایران و آمریکا و نزدیک شدن طرفین به توافق و همچنین انتشار اخبار غیر رسمی درباره تبادل زندانیان ایرانی و آمریکایی و آزادسازی منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی، عراق و...، بازارهای ارز، طلا، سکه و تا حدودی خودرو دچار نوسان نزولی شد.

هاآرتص در گزارش خود با اشاره به برخی جزییات ادعایی، نوشته بود: تماس‌های بین ایالات متحده و ایران در تلاش برای دستیابی به توافق بر سر توافق هسته‌ای در چند روز گذشته پیشرفت‌های زیادی داشته و مقامات اسرائیل می‌گویند که مذاکرات با سرعتی بیش از حد انتظار پیش می‌رود و این احتمال وجود دارد که دو طرف ظرف چند هفته به توافق برسند.

روز پنج‌شنبه نیز پایگاه خبری-تحلیلی میدل ایست‌آی در گزارشی از حصول یک توافق موقت میان ایران و آمریکا خبر داد که این گزارش هم مانند دیگر اخبار و گزارش‌های با مضمون توافق ایران و آمریکا به صورت گسترده از سوی رسانه‌های غربی و منطقه ای بازتاب داده شد.

این در حالی بود که؛ نه تنها نمایندگی ایران در سازمان ملل خبر توافق موقت با آمریکا را رد کرد، بلکه سخنگوی کاخ سفید نیز گزارش نقل شده از سوی پایگاه میدل ایست‌آی را تکذیب و اعلام کرد: «گزارش این رسانه، نادرست و گمراه‌کننده است.»

این خبرهای به‌ظاهر مثبت به‌دلیل هم‌زمان شدن با موضوع بازگشایی سفارت ایران در عربستان موجب شکل‌گیری فضایی مثبت در داخل کشور و تاثیرپذیری بازارهای مختلف از آن شد.

نکته آنکه؛ انتشار اخبار کذب و متواتر در مورد توافق موقت میان ایران و آمریکا که در قالب یک بازی رسانه‌ای میان رژیم صهیونیستی و آمریکا در حال پیگیری است، بیشتر شبیه تله‌گذاری‌های مرسوم غرب برای بر هم زدن آرامش بازارهای داخلی طی هفته‌های اخیر است و چنانچه مسبوق به سابقه است، قطعا طی روزهای آینده با انتشار خبرهایی متفاوت، تلاش خواهند کرد تا بازار شرطی‌شده داخل را مجددا دچار آشفتگی نمایند.

این اتفاق البته از روز گذشته کلید خورد و «پیتر استانو» سخنگوی ارشد اتحادیه اروپا اعلام کرد: ما درباره گمانه‌زنی‌ها اظهارنظر نمی‌کنیم. تحول جدیدی در برجام رخ نداده است.

او تاکید کرد: ما همچنان آماده هستیم تا نقش خود را به عنوان هماهنگ‌کننده تا جایی که می‌توانیم انجام دهیم، اما در نهایت هر نوع حرکتی به ویژه در این مرحله از مذاکرات، به توانایی مشارکت‌کنندگان (برجام) و ایالات متحده برای توافق درباره سندی بستگی دارد که ماه‌ها پیش به آنها پیشنهاد شد.

هم‌زمان با این اظهارنظر، امروز نامه ۳۵ نماینده مجلس آمریکا به سه کشور اروپایی با مضمون «مکانیسم ماشه را کلید بزنید» منتشر شد تا سناریوی ذکر شده تکمیل شود.

سی‌وپنج قانون‌گذار آمریکایی در نامه‌ای به رهبران انگلیس، فرانسه و آلمان از این سه عضو اروپایی برجام خواستند مکانیسم ماشه را ذیل برجام علیه ایران فعال کنند، زیرا «تخطی‌های ایران از برجام بازگشت‌ناپذیرند. حتی اگر درباره توافق جدید مذاکره شود، اجازه دادن این که ایران بند‌های غروب توافق پیشین را حفظ کند، باعث خواهد شد که هر توافقی بی‌فایده شود.»

چنانچه واضح است؛ اساسا یکی از مشکلاتی که به‌ویژه پس از آغاز مذاکرات برجام به عنوان چالش جدی در حوزه اقتصاد داخلی پدید آمد، مسئله شرطی شدن بازارهای داخلی از روند مذاکرات بود، موضوعی که طرف‌های غربی نیز همواره از آن به عنوان ابزاری برای وارد کردن فشار سیاسی به ایران بهره برده و مذاکره‌کنندگان ایرانی را تحت تاثیر قرار داده‌اند.

از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم، سیاست پایان دادن به شرطی شدن اقتصاد کشور نسبت به روابط خارجی در دستور کار قرار گرفت و در کنار حضور فعال در مذاکرات رفع تحریم‌ها، ضمن بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های داخلی و متنوع‌سازی روابط خارجی از جمله پیگیری راهبرد همکاری با همسایگان، تلاش شد اثرگذاری مذاکرات رفع تحریم‌ها بر اقتصاد کشور به حداقل برسد.

گرچه اجرای کامل این سیاست بسیار سخت و پیچیده است، اما با به بار نشستن تدریجی سیاست همکاری با همسایگان به‌ویژه توافق‌های زنجیره‌ای با عربستان، عراق و امارات در اسفندماه سال گذشته، فضای اقتصادی کشور به صورت قابل توجهی از تله‌های روانی گذشته فاصله گرفت و به آرامش رسید.

به هر حال آنچه واضح و بدیهی است اینکه؛ به‌دلیل جواب گرفتن ایران از تلاش برای عدم شرطی‌سازی بازار از مذاکرات، غربی‌ها که یک ابزار بسیار موثر در تحمیل منویات خود به مذاکره‌کنندگان ایرانی را از دست رفته می‌بینند، مجددا با استفاده از تمام امکانات رسانه‌ای خود می‌کوشند فضا را به ریل سابق برگردانند.

در این میان لازم است دستگاه‌های مسئول داخلی ضمن اطلاع‌رسانی مستمر و شفاف نسبت به شرایط و روند مذاکرات رفع تحریم‌ها، نسبت به توجیه کامل رسانه‌ها و افکار عمومی داخلی و عدم تاثیرپذیری آنها نسبت به فضاسازی سوء رسانه‌های معاند اقدام نمایند

منبع: نورنیوز