اشتباه نکنید، با مرگ سلطان اردوغانیسم به پایان نمی‌رسد!

مایکل روبین عضو ارشد موسسه آمریکن اینترپرایز در مقاله ای درباره وضعیت رجب طیب اردوغان و آینده سیاسی او با توجه به انتخابات ۲۴ اردیبهشت نوشت: اخیرا طی یک مصاحبه تلویزیونی، یک مورد پزشکی ناگهانی اردوغان را ناتوان کرد. دفتر ریاست جمهوری ترکیه این حادثه را به دلیل مشکلات معده رد کرد، اما شایعاتی در داخل ترکیه وجود دارد مبنی بر اینکه رئیس جمهور دچار حمله قلبی شده و وضعیت وی در بیمارستان بدتر شده است.

ترکیه یک دولت پلیسی اقتدارگرا و بدون رسانه های آزاد است و بنابراین در این مرحله نمی توان حقیقت را دانست. هر دموکراتی که هر روز صبح از خواب بیدار می شود می داند که دولتش چه زمانی به پایان می رسد. اما هر دیکتاتوری که بیدار می شود نگران است که امروز آخرین روز او باشد. اردوغان مدتهاست در اردوگاه دوم حضور داشته است.

فکر نکنید که سلطنت او با مرگ، تبعید، زندان یا اعدام به پایان خواهد رسید. این تصور که فردی که از دموکراسی بیزار است، داوطلبانه کناره گیری می کند یا به ناظران انتخابات اجازه می دهد تا بازنده بودن او را تایید کنند، خیال بافی دیپلمات ها و اندیشمندان است.

اگر اردوغان بمیرد یا اگر از بحران سلامتی خود استفاده کند تا نامزدی خود را به یکی از بستگان یا نزدیکانش واگذار کند، آمریکا و اروپا نباید جشن بگیرند. پس از ۲۰ سال اردوغانیسم، بازگشت آسانی به وضعیت قبلی وجود ندارد.

طی این مدت اردوغان بخش بانکی و هیئت های حسابرسی دولتی را در اختیار گرفته است. او در تلقین بیش از 30 میلیون دانش آموز موفق بوده (یا حداقل درصدد آن بوده تا آنها را شستشوی مغزی دهد)

فارغ التحصیلان حوزه های علمیه و ایدئولوگ های اردوغان اکنون در کل بوروکراسی نفوذ کرده اند. در غیاب پاکسازی دسته جمعی، از بین بردن آنها غیرممکن خواهد بود. او همچنین ارتش را متحول کرده است: هر سرباز، ملوان و خلبان اکنون حرفه و پیشرفت خود را مدیون وفاداری به اردوغان است. کسانی که ترکیه را در اولویت قرار دادند اکنون در زندان هستند.

اقتصاد ترکیه در حال نابودی است. شایعه شده اردوغان و یارانش ۴۰۰ میلیارد دلار را دزدیده اند. بخشی از این مبلغ به روسیه، بخشی در دبی یا دوحه، جزایر کیمن و یا پاناما رفته است. برای بازیابی پول دزدیده شده به تلاش بین المللی نیاز است. سوابق جامعه بین المللی در مورد چنین تلاش هایی ضعیف است. اگر اینطور نبود، بازار املاک و مستغلات لندن مدت ها پیش سقوط می کرد.

ترمیم جامعه حتی بیشتر طول می کشد. میراث رهبران کودتا در سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۸۰ بد بود، اما میراث اردوغان بدتر بود. او جامعه مدنی را از بین برد. دیگر هیچ مطبوعات مستقلی وجود ندارد که بتوان از آن سخن گفت.

او اقلیت های قومی را روبروی یکدیگر قرار داده و علیه یونانی ها، آشوری ها، ارمنی ها، علوی ها و کردها نفرت پراکنی کرده که از زمان آتاترک به این سو در ترکیه بی سابقه بوده است.

نیروهای ترکیه باید از سوریه، عراق و قبرس خارج شوند. آنها باید از تهدید ارمنستان و یونان دست بردارند.

نهادهای اردوغان برخی را هم در ایالات متحده و هم در اروپا فاسد کرده است. اسناد باید برای بازرسی باز باشد تا ببینیم چه کسی و چگونه به دنبال دور زدن قوانین ایالات متحده بوده است و چگونه برخی از افراد نیابتی قانون ثبت نام عاملان خارجی را به سخره می گیرند. کنگره باید بداند که او و برخی در بنیادهای واشنگتن، اتاق های فکر و دانشگاه ها چگونه به دنبال ایفای نقش هستند.

نکته این است که هم در واشنگتن و هم در بروکسل این تفکر وجود خواهد داشت که بدترین روابط با ترکیه به پایان رسیده است. این ممکن است درست باشد، اما زودهنگام است که باور کنیم بازگشت به وضعیت قبلی قریب الوقوع است.

قطعا هم آمریکا و هم اروپا باید با ترکیه پس از اردوغان برای حرکت در مسیر درست هم کاری کنند. این به نفع همه است که ترکیه با خود و همسایگانش در صلح باشد. ترکیه باید نیروی ثبات و دموکراسی باشد تا دزدسالاری. این امر زمان خواهد برد.

*منبع: aei