سکوت ائمه جمعه در برابر فساد بزرگ

بیان فردا | در روزهای اخیر موضوع فساد در تخصیص ارز ترجیحی به واردکنندگان چای موجب زلزله‌ای سیاسی در افکار عمومی شده است.

رقم 160 هزار میلیارد تومانی این فساد به اندازه‌ای بود که تقریبا تمامی مسئولینی که به هر شکلی نسبت به آن مسئولیتی داشتند در طی روزهای گذشته در مورد آن به اظهار نظر پرداختند.

به عنوان مثال واکنش رئیس قوه قضائیه بود که به شدت مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. غلامحسین محسنی اژه‌ای درباره جزئیات فساد چند میلیارد دلاری شرکت چای دبش گفت: تخلف گروه دبش از سال ۹۸ شروع شد که در همان سال گروه دبش حدود ۲ میلیون دلار و در سال ۹۹، ۲۱ میلیون دلار گرفته است، اما در سال ۱۴۰۰، شصت درصد ارز واردات را به این گروه داده‌اند که حتما خلاف است و در سال ۱۴۰۱ بیش از ۷۰ درصد ارز را این گروه گرفته است.

از سوی دیگر بر کسی پوشیده نیست که خطبه نمازهای جمعه یکی از مورد توجه‌ترین تریبون های کشور به شمار می‌رود و ائمه جمعه نیز معمولا از این تریبون جهت تبیین مسائل سیاسی و اجتماعی مهم هفته بهره می‌جویند اما این بار بررسی‌های اجمالی نشان می‌دهد وسعت فساد بیش از 100 هزار میلیارد تومانی دبش نتوانسته است توجه عمده ائمه جمعه را جلب کند تا لااقل در نماز جمعه این هفته کوچکترین اشاره‌ای به آن داشته باشند.

انتظار می‌رفت روز گذشته امامان جمعه از تریبون‌های خود در خصوص موضوعی که از حساسیت ویژه‌ای برای مردم برخوردار است صحبت کنند و از فساد ۳ میلیارد دلاری چای دبش بگویند، اما اکثر آن‌ها ترجیح دادند سکوت کنند و تنها تعداد انگشت شماری از ائمه جمعه به طور غیر مستقیم و بسیار کنترل شده نسبت به مبارزه با فساد صحبت کردند.

امام جمعه ایلام در همین خصوص گفت: «از دولت سیزدهم که پیگیر چنین مواردی بوده قدردانی می شود، جای تعجب دارد که برخی ها به دولت برای این کار ارزشمند هجمه می کنند، دولتی که برای مبارزه با فساد و رانت خواری با تمام توان به میدان آمده است و می خواهند این دولت را تخریب و تضعیف کنند.»

امام جمعه همدان نیز ضمن مهم شمردن مساله «سوت زنی» گفت: «گاهی فسادهایی بوجود می آید که برای مبارزه با آن باید هم افزایی داشت و به جای متهم کردن یکدیگر با فساد برخورد کرد.»

در رشت البته امام جمعه در پاسخ به انتقادات از چرایی صحبت نکردن در خصوص فساد دبش گفت: «نباید همه چیز را در نماز جمعه بگوییم؛ وقت هم که نیست.»

نماینده ولی فقیه در رشت روز گذشته ترجیح داد موضوع حجاب را محور سخنرانی نماز جمعه قرار دهد و پیرامون مسئله فساد چای سخنی به میان نیاورد و بگوید: «تصورم این است که بسیاری از دخترانی که کشف حجاب می‌کنند از داشتن خانواده‌‌ای باریشه و دین‌دار محروم‌ هستند چراکه خانواده گیلانی و ایرانی نجابت دارد و هرگز راضی به جریحه‌دار کردن عفت عمومی نمی‌شوند؛ مردم و دین‌داران ما نیز از کسانی‌که کشف حجاب را ترویج می‌‌کنند به‌شدت عصبانی و ناراحت هستند.»

دغدغه‌مندان معتقدند تبیین نشدن مسائلی که برای مردم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است خصوصا در تریبون نماز جمعه که بهترین صحنه برای تبیین موضوعات مختلف است باعث دلسردی کف جامعه خواهد شد. این بی واکنشی ائمه جمعه در حالی است که در سالیان ابتدایی انقلاب، خطبه‌های نماز جمعه محلی برای انتقاد از مسئولین و ایراد خطبه‌های داغ بود، اما در سال‌های اخیر از خطبه‌های نماز جمعه عمدتا تک صدایی مخابره می‌شود.

این بی تفاوتی در حالی است که رهبر معظم انقلاب در سال 95 و در دیدار با ائمه جمعه ایشان را به پیگیری مشکلات و دغدغه‌های مردم هدایت کردند و افزودند: اُنس با مردم، یگانه بودن با مردم، روا‌دار بودن با مردم، مردمی بودن این است؛ نه به صورت تصنّعی، [بلکه] به معنای واقعی کلمه. پس مردمی بودن یکی از آن شعب خاصّ سلوک امام‌جمعه و عمل او است. پیگیری مشکلات مردم؛ خب ائمّه‌ی جمعه مرجع حوائج مردمند.

حال این سوال ایجاد می‌شود که در هفته گذشته برای مردم چه مسئله‌ای مهم‌تر از فساد چند هزار میلیاردی چای دبش بوده است که ائمه جمعه تصمیم گرفته‌اند به این موضوع در خطبه‌های نماز جمعه خود نپردازند و از کنار آن بی تفاوت عبور کنند. در شرایطی که مسئله «فساد» و «تبعیض» برای مردمی که در تنگنای معیشتی به سر می‌برند، مسئله بسیار مهمی است، بدیهی است که سکوت ائمه جمعه و کوچک نمایی یک مسئله بزرگ قطعا آسیب جدی به سرمایه اجتماعی حاکمیت وارد خواهد آورد.