رها سازی آب مدیترانه در تونل های غزه؛ طرحی که می تواند به فاجعه بینجامد

بیان فردا | انتشار فیلمی در رابطه با ورود آب دریای مدیترانه به تونل های مقاومت در غزه (اینجا ببینید)، بحث های فراوانی در رابطه با نقش دریای مدیترانه در رابطه با پیشبرد جنگ مطرح کرده است. الجزیره قطر در گزارشی به این بحث پرداخته است.

به طور کلی دو تحلیل در رابطه با نقش دریا در جنگ غزه مطرح شده است. یک تحلیل که مدتی پیش توسط یک استراتژیست و تحلیلگر هندی مطرح گردید بر این امر مبتنی است که آب دریای مدیترانه می تواند ورق جنگ را به نفع قوای مقاومت تغییر دهد. بر اساس این تحلیل، اگر غزه آب دریا را از طریق تونل هایش وارد خاک غزه کند و در واقع، آب در زیر خاک مناطق مهم این منطقه جریان یابد، آب در خاک نفوذ کرده و زمین غزه به صورت باتلاق یا گل در می آید و تجهیزات و تانک های اسرائیلی در غزه زمین گیر می شوند. همچنین، بر اساس این تحلیل، می توان اسرائیلی ها را به تونل های مقاومت کشاند و سپس از طریق انفجار دینامیت یا بمب، آب دریا را وارد دهانه یکی از تونل هایی که نزدیک ساحل است، کرد.

تحلیل دوم که از سوی وال استریت ژورنال مطرح شده ادعای متفاوتی دارد. بر اساس این تحلیل، جریان آب به نفع اسرائیل است و اگر رژیم صهیونیستی بتواند آب دریای مدیترانه را وارد غزه کند می تواند تمام تونل های زیرزمینی را مسدود کرده و حدود 30 درصد خاک این منطقه را زیر آب ببرد. وال استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکایی مدعی شده که اسرائیل سیستم بزرگی از پمپ ها را در اختیار داشته و در نزدیکی دریای مدیترانه نصب کرده است. این پمپ ها می توانند برای انتقال آب دریا و ایجاد سیل  در تونل های القسام مورد استفاده قرار گیرند.

چرا امکان ایجاد سیل مصنوعی در غزه وجود ندارد؟

الجزیره به نقل از تحلیلگران نظامی و استراتژیست های مشهور معتقد است هر دو تحلیل غلط هستند. استفاده غزه و اسرائیل از آب دریا و ایجاد سیل در باریکه هم به لحاظ علمی و هم به لحاظ عملی ناممکن است.

چند دلیل وجود دارد که نشان می دهد انتقال وسیع آب به داخل تونل ها و خاک غزه ممکن نیست. یکی از مهم ترین دلیل ها به ماهیت تونل ها بازمی گردد. استفاده از پمپ های بالابر و پمپاژ آب دریا به داخل دهانه های تونل با فشار زیاد آب همراه است و از آنجا که دیواره تونل ها محکم نیست و غالبا شنی و لومی است، این امر باعث تخریب تونل ها حین پمپاژ و ریزش آنها و مسدود شدن راه ها می شود و این کار، به خصوص شرایط را برای مقاومت سخت می کند.

البته نباید گمان کرد که اسرائیل می تواند این طرح را اجرا کند. مساله مهم در رابطه با اسرائیل، عدم آگاهی رژیم صهیونیستی از مسیر پیچ در پیچ تونل ها است. این مساله ای است که حتی گروهی از اعضاء مقاومت نیز از آن ناآگاهند. در واقع، فقط تعداد کمی از فرماندهان ارشد حماس هستند که مسیر تونل ها را به طور کامل می شناسند و این مسیر طولانی برای اعضاء معمولی حماس هم ناشناخته است.

مساله خاک غزه و عملیات سیل در باریکه

شاید مهم ترین مساله، خاک خاص منطقه غزه باشد. زکریا همیمی، کارشناس علوم زمین، معتقد است برخی مناطق غزه از خاک شنی تشکیل شده که اجرا کردن سناریوی سیلابی شدن تونل های غزه را سخت می کند اما منطقه شمالی غزه از خاک رسی تشکیل شده که می تواند در اجرای طرح مذکور مفید باشد. حماس در منطقه شمالی می تواند طرح سیل مصنوعی را اجرایی کند و اسرائیل در منطقه جنوبی این کار را خواهد کرد. با این حال، بعید به نظر می رسد که مقاومت بخواهد این طرح را اجرا کند زیرا مقاومت نمی خواهد مناطق وسیعی از نوار باریک غزه را خراب کند و عملا باعث آواره شدن مردم شود.

در واقع، بنا به گفته زکریا همیمی خاک رس می تواند آب را در خود نگه دارد و باعث گلی یا باتلاقی شدن منطقه شود و این امر کار صهیونیست ها را برای عبور و مرور سخت می کند اما این کار، مشکلات فراوانی را برای مردم غزه ایجاد خواهد کرد و ممکن است آنها را با مشکلات متعددی مواجه سازد.

از سوی دیگر، همیمی اطمینان دارد که مقاومت جهت مقابله با بمب‌های آب دریا و ایجاد سیل در تونل‌ها توسط اسرائیل آماده است و هشدار می ‌دهد که خاک شنی جنوب که در اختیار اسرائیل است و رژیم صهیونیستی احتمالا از آن منطقه عملیات خود را شروع کند می تواند مانع از پیشروی سیلاب شود، هر چند ممکن است زیرساخت های غزه را به خطر بیندازد.

مشکل دیگری که همیمی به آن اشاره می کند مساله شور شدن آب مصرفی در غزه است. او می گوید: « موفقیت این طرح به معنای نفوذ بیشتر آب شور دریا به آب های زیرزمینی و غیرقابل استفاده شدن آب آشامیدنی غزه است. آب زیرزمینی تنها منبع اصلی آب نوشیدنی در نوار غزه است و از طریق آن، بیش از 4000 چاه مورد بهره برداری قرار می گیرد.»