چرا جوانان چینی ازدواج نمی‌کنند و بچه دار نمی‌شوند؟

بیان فردا | چن بیش از 20 قرار ملاقات کور داشته است که همه آن ها توسط مادرش تنظیم و برنامه ریزی شده بودند. او می گوید برخی از قرار ملاقات ها برای آشنایی بدتر از سایر قرار ملاقات ها بوده اند زیرا او شرطی دارد که به نظر می رسد اکثر مردانی که با آنان ملاقات می کند قادر به قبول آن نیستند: او نمی خواهد بچه دار شود.

 چن که در اواخر دهه دوم عمرش به سر می برد و صرفا می خواست با نام خانوادگی اش خود را معرفی کند می گوید: "بچه ‌دار شدن خیلی خسته‌ کننده است و من بچه‌ها را دوست ندارم. اما یافتن مردی که بچه نمی‌ خواهد غیر ممکن است". علیرغم مجموعه ای از قرار ملاقات های ناموفق فشار برای ازدواج بر او کاهش نیافته است. او می گوید: "این باعث می شود که واقعا به مرز انفجار برسم"!

صرفا والدین چن نیستند که می خواهند او ازدواج کرده و بچه دار شود. با کاهش نرخ ازدواج و زاد و ولد حزب کمونیست چین میلیون ها زن و مرد جوان را تشویق می کند که این روند را معکوس کنند. سال گذشته جمعیت چین برای اولین بار در 60 سال گذشته کاهش یافت و نرخ باروری این کشور به پایین ترین حد خود رسید. تعداد ازدواج های ثبت شده نیز از سال 1986 میلادی به این سو به این میزان اندک نبوده است: 6.83 میلیون.

جوانان چینی که از کُند شدن روند رشد اقتصاد آن کشور و افزایش نرخ بیکاری ناامید شده اند  از انتخاب های سنتی والدین خود دور می شوند. این موضوع تبدیل به دردسری برای حزب کمونیست چین شده چرا که مغایر با هدف "شی جین پینگ" رئیس جمهور آن کشور برای "جوان سازی ملی" است.

این نگرانی شی را نیز شامل می شود که اخیرا در مورد نیاز به پرورش فرهنگ جدید ازدواج و فرزند آوری سخنرانی کرد. او همچنین از "تقویت ارشاد" برای شکل دادن به دیدگاه جوانان در مورد ازدواج، فرزندان و خانواده صحبت کرد. این بدان معنا نیست که مقام های چینی تلاشی در این راستا انجام نداده اند. بوروکرات ‌ها در سراسر کشور بسیج شده ‌اند تا جوانان را تشویق کنند که ازدواج کرده و صاحب فرزند شوند.

در اوایل سال جاری مقام های یک شهر کوچک در استان ژجیانگ اعلام کردند که اگر عروس 25 ساله یا در سنی کم تر باشد 1000 یوان (137 دلار) به زوج ها به عنوان پاداش ارائه می دهد. این امر باعث حیرت و سپس خشم مردم محلی شد که دولت محلی را به دلیل تصور این که چنین مقدار پول کمی می تواند بر چنین تصمیم بزرگی تاثیر بگذارد ناشنوا نامیدند.

در نقاط دیگر چین مقام های حکومتی و محلی "دوره 30 روزه استراحت" را برای زوج هایی که به دنبال جدایی یا طلاق هستند در نظر گرفته اند. این امر منجر به نگرانی هایی در این باره شده که چگونه انتخاب های شخصی از سوی حکومت چین محدود می شود و می تواند به زنانی که از خشونت خانگی از سوی مردان با آسیب مواجه شده اند آسیب بیش تری برساند.

در مناطق روستایی جایی که مردان مجرد روز به روز در تلاش برای یافتن عروس هستند مقام های محلی به زنان دستور داده ‌اند که از درخواست شیربهای بالا خودداری ورزند مبلغی که توسط داماد یا والدین اش به خانواده همسر آینده ‌اش پرداخت می ‌شود تا تعهد و جدیت خود را نشان دهند.

"لی جینگ‌ کوئی" می گوید مانند سایر مشوق ها این مورد نیز کارساز نخواهد بود. او می افزاید: "حتی بدون شیربها نیز مردان کماکان برای عروس در حال رقابت هستند. راه‌ های دیگری برای رقابت می‌ تواند وجود داشته باشد: مانند خانه، ماشین یا ظاهر بهتر".

کارشناسان می گویند رهبری سیاسی حزب کمونیست چین که اکثریت آن را مردان چینی تشکیل می دهند قادر به درک این موضوع نیست که چه چیزی باعث انتخاب های این چنینی توسط جوانان به ویژه از سوی زنان می شود. هفت نفره دائمی دفتر سیاسی حزب  کمونیست چین بالاترین گروه تصمیم ‌گیری چین برای دهه‌ ها تنها از مردان تشکیل شده است. نهاد رهبری تصمیم گیرنده در رده زیرین آن که بیش از 20 کرسی دارد در دو دهه گذشته تنها یک نماینده زن داشته است. این وضعیت تا ماه اکتبر ادامه داشت. اکنون همان یک زن نیز در آنجا حضور ندارد. تلاش های این مردان غیر قابل لمس و حتی سطحی تلقی می شود و اغلب در فضای مجازی از سوی کاربران چینی مورد تمسخر قرار می گیرد.

لی می گوید: "مقام های حکومتی چین همگی متاهل هستند و اصلا دغدغه و مشکلات مرتبط با جوانان مجرد را متوجه نمی شوند".

عشق در حال حاضر لوکس نیست

کارشناسان بر این باورند که جمعیت مجردهای چین از دو گروه غیرقابل مقایسه تشکیل شده اند: زنان شهری و مردان روستایی.

مردان روستایی در حال دست و پنجه نرم کردن با انتظارات اقتصادی هستند انتظاراتی مانند شیر بهای بالا و شغل مطمئنی که بتواند از خانواده حمایت کند. این موضوع به نوبه خود زنان در مناطق روستایی را قادر می سازد تا زمان بیش تری را برای انتخاب شریک زندگی خود صرف کنند. "کتی تیان" 28 ساله شاغل در شانگهای می ‌گوید: "وقتی برای سال نوی چینی به خانه رفتم از این که یک زن در بازار ازدواج روستایی چین بودم احساس بسیار خوبی داشتم". او می‌گوید که نگران بود در استان آنهویی جایی که زنان معمولا تا 22 سالگی ازدواج می ‌کنند "قدری پیر" قلمداد شود. با این وجود، او متوجه شد که وضعیت برعکس بود. او می گوید: "من نیازی به تهیه چیزی ندارم اما مرد نیاز به داشتن خانه، ماشین، مراسم نامزدی و هم چنین پرداخت شیربها دارد. احساس می‌کردم در راس این بازار ازدواج هستم".

از سوی دیگر، زنان شهرنشین می گویند آن چه که آنان را آزار می دهد شکاف بیش تر بین دیدگاه شان نسبت به ازدواج و نگاه سایر بخش های جامعه به آن مقوله است. چن می گوید: "در درون من هیچ اضطرابی وجود ندارد. اضطراب من از بیرون ناشی می شود".

او اشاره می کند بر خلاف نسل والدین اش زمانی که زندگی یک چالش بود و عشق پدیده ای لوکس قلمداد می شد اکنون زنان گزینه های بیش تری دارند. او می گوید: "ایده ما اکنون این است که بچه دار نشدن مشکلی ندارد و دیگر وظیفه ای نیست که باید آن را انجام دهیم".

زنان هم چنین خاطر نشان می ‌کنند که کارزارهای دولت مانند دنیای اطراف شان بر زنان متمرکز است و مسئولیت ‌های مردان را به عنوان شریک زندگی نادیده می‌گیرد و انتظارات نابرابر آنان را از ایده والدین شدن دور می کند.

چن می گوید این نیز بخشی از دلیلی است که او بچه نمی خواهد: تماشای پدر و مادر شدن دوستان اش. او می گوید: "فرزند دوم شان خیلی شیطان و بازیگوش است و واقعا احساس می کنم هر بار که به خانه شان می روم در حال انفجار است و سقف خانه روی سرشان خراب می شود"!

در چین "فرزندان تان خود را طوری بزرگ کنید که گویی شوهرتان مرده است" به یک عبارت رایج در میان مادران جوان تبدیل شده است. این بدان معناست که شوهران کارهای خانه را انجام نمی دهند یا نقشی در وظیفه بزرگ کردن فرزندان ایفا نمی کنند.  

یک دانشمند داده 33 ساله که نمی خواهد نام خود را فاش کند می گوید: "تمام مردان متاهلی که من می شناسم فکر می کنند مسئولیت آنان در خانواده صرفا کسب درآمد است. مادران به خاطر نبودن در کنار فرزندان شان احساس گناه و عذاب وجدان می کنند حتی فکر می کنند. با این وجود، پدران هرگز چنین احساس گناه و عذاب وجدانی را به خود راه نمی دهند و از نظرشان تا دیروقت بیرون ماندن و به خانه نرفتن اشکالی ندارد".

با این وجود، حزب کمونیست چین هیچ گونه علائمی از خود نشان نداده که به این باور برسد که نابرابری و تغییر انتظارات از جمله چالش‌ هایی هستند که باید برای بالا بردن نرخ ازدواج یا زاد و ولد برطرف شوند. در مقابل، جوانان چینی نیز به صراحت می گویند که به این راحتی حرف شنوی از تشویق های مقام های حکومتی برای ازدواج و فرزندآوری نخواهند داشت.

جوانان چینی هنگام صحبت از فشارهای اجتماعی که با آن مواجه هستند اغلب جمله ای را تکرار می کنند که در طول قرنطینه فلج کننده و بحث برانگیز ناشی از شیوع کووید در شانگهای به عنوان یک شعار رایج شد. آن گفتن واژگانی هستند که توسط یک مرد جوان در حال بحث با مقام های حکومتی در برابر محدودیت های سخت گیرانه بیان شد: "ما آخرین نسل هستیم."