محمدعلی اسلامی ندوشن درگذشت
محمدعلی اسلامی ندوشن در سن 97 سالگی درگذشت.
شیرین بیانی، نویسنده و پژوهشگر و همسر محمدعلی اسلامی ندوشن که پیش‌تر خبر درگذشت او به اشتباه در برخی رسانه‌ها اعلام شده بود با اعلام این خبر گفت: خبر این دفعه صحیح است و ایشان روز پنجم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱)جهان فانی را وداع گفتند. در عرض پنج سال ضعف و از پاافتادگی فراوان داشتند و در عرض دو روز کسالت ما را ترک کردند.
بیانی خاطرنشان کرد: محمدعلی عمری را با عزت و خوبی و راحتی طی کرد و با همان آرامش هم دنیا را ترک کرد.
همسر اسلامی ندوشن درباره مراسم تشییع پیکر او و این‌که آیا به ایران منتقل می‌شود نیز گفت: چون کسالت نداشت در این فکرها نبودیم؛ در همین کانادا به طریق اسلامی به امانت به خاک سپرده می‌شوند.
محمدعلی اسلامی ندوشن که بود؟
محمدعلی اسلامی ندوشن در سال ۱۳۰۳ در ندوشن، در خانواده‌ای از طبقه متوسط به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را نخست در مدرسه «ناصرخسرو» ندوشن، و سپس در مدرسه «خان» یزد پی‌گرفت. بعد از آن به دبستان «دینیاری» رفت و تا کلاس سوم متوسطه را در دبیرستان «ایرانشهر» یزد گذراند. در سال ۱۳۲۳ به تهران عزیمت کرد؛ ابتدا بقیه دوره متوسطه را در دبیرستان البرز به پایان رساند و آنگاه برای ادامه تحصیل وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و موفق به دریافت لیسانس شد.محمدعلی اسلامی ندوشن در سال ۱۳۳۴ به ایران بازگشت و چند سالی در سمت قاضی دادگستری مشغول به خدمت شد. وی پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در برخی دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله: دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و مؤسسه علوم بانکی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به دعوت فضل‌الله رضا (رئیس وقت دانشگاه تهران) به همکاری با دانشگاه تهران دعوت شد و براساس تألیفاتی که در زمینه ادبیات انتشار داده بود، جزو هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران قرار گرفت و تدریس دروس «نقد ادبی و سخن سنجی»، «ادبیات تطبیقی»، «فردوسی و شاهنامه»، «شاهکارهای ادبیات جهان» را در دانشکده ادبیات، و تدریس «تاریخ تمدن و فرهنگ ایران» را در دانشکده حقوق برعهده گرفت و تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، در این شغل اشتغال داشت.
وی بیشتر اوقات خود را صرف در تحقیق آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرده‌است. مقالات متعددی از وی در مجلات «پیام نو»، «مجله سخن»، «یغما»، «راهنمای کتاب» و «نگین» چاپ شده‌است. در یکی از همین مقالات به انتقاد از نظام آموزشی دانشگاه‌ها بعد از سال ۱۳۴۷ پرداخت.
محمدعلی اسلامی ندوشن، برخی از آثار خود را با امضای مستعار «م. دیده‌ور» چاپ و منتشر ساخته‌است. کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» وی در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال از سوی انجمن کتاب انتخاب شد. اسلامی ندوشن در مدت ۷۰ سال بیش از ۷۰ کتاب و صدها مقاله در باب فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی به رشتهٔ تحریر درآورده‌است. تأسیس ایران‌سرای فردوسی و انتشار فصل‌نامهٔ هستی از اقدامات او در زمینهٔ اعتلای فرهنگ و ادب فارسی است. شیرین بیانی استاد تاریخ دانشگاه تهران و نویسنده چندین کتاب تاریخی، همسر اوست.
برخی از کتاب‌های محمدعلی اسلامی ندوشن عبارت‌اند از: «ماجرای پایان‌ناپذیر حافظ»، «چهار سخنگوی وجدان ایران»، «تأمّل در حافظ»، «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، «داستان داستان‌ها»، «سرو سایه‌فکن»، «ایران و جهان از نگاه شاهنامه»، «نامه نامور»، «ایران را از یاد نبریم»، «به دنبال سایه همای»، «ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم»، «سخن‌ها را بشنویم»، «ایران و تنهائیش»، «ایران چه حرفی برای گفتن دارد؟»، «مرزهای ناپیدا»، «شور زندگی» (وان گوگ)، «روزها» (سرگذشت - در چهار جلد)، «باغ سبز عشق»، «ابر زمانه و ابر زلف»، «افسانه افسون»، «دیدن دگر آموز»، «شنیدن دگر آموز»، «جام جهان‌بین» و «آواها و ایماها».
نامگذاری خیابانی به نام ندوشن در تهران
در سال 1399 و با مصوبه شورای شهر پنجم تهران خیابانی در محدوده مرکزی پایتخت و در حوالی دانشگاه تهران، به نام دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن چهره ماندگار ادب پارسی نامگذاری و همزمان از تندیس این ادیب ایرانی نیز رونمایی شد.
پلاک‌کوبی این خیابان به نام دکتر اسلامی ندوشن از محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران انجام شد.او دانش‌آموخته حقوق بین‌الملل از فرانسه بود و استاد پیشین دانشگاه تهران، که علاوه بر درس‌های حقوقی، به تدریس نقد ادبی، سخن‌سنجی و ادبیات تطبیقی نیز می‌پرداخت. اسلامی ندوشن سال‌ها زندگی خود را صرف تحقیق در آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرد و آثارش به‌صورت کتاب در بیش از ۵۰ جلد در زمینه‌های گوناگون اعم از ادبی، فرهنگی و اجتماعی به چاپ رسیده است.
پیام‌های تسلیت در پی درگذشت محمدعلی اسلامی ندوشن
موسوی بجنوردی: دل در گروی ایران داشت
کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در پیامی درگذشت محمدعلی اسلامی نُدوشَن را تسلیت گفت.در متن این پیام آمده است:
«إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
درگذشت نویسنده و مترجمِ توانا، استاد دکتر محمّدعلی اسلامی نُدوشَن برای فرهنگ‌دوستانِ ایران مایه اندوه و دریغِ بسیار است.او از نسل ایران‌شناسان بزرگ و سترگ روزگار ما بود و از دیرباز با نگرانی به ایران می‌اندیشید و در آثار خود پیوسته بر جانب انسانی در گذشته‌های دور و نزدیک ایران تأکید می‌کرد.
گرچه سال‌های آخر را در غربتِ غرب گذراند، همچون سرتاسر عمر، با شور و شوق به سرزمین مادری می‌نگریست و دل در گرو ایران و ایرانیان داشت.جامعه علمی و ادبی ایران تا سال‌ها و دهه‌ها، از خوانِ دانشِ گستردۀ او بهره‌مند خواهند بود.
فقدان این ادیب و حقوق‌دانِ برجسته را به‌ویژه به همسر گرانقدرش، استاد بانو دکتر شیرین بیانی و سپس دوستان، شاگردان و دوستدارانش تسلیت می‌گویم و برای ایشان شکیبایی آرزو دارم.»
تسلیت رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پیامی درگذشت محمدعلی اسلامی ندوشن شاعر، نویسنده، مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی را تسلیت گفت. در متن این پیام آمده است: «درگذشت مرحوم استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، ادیب معاصر و استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی که عمر گرانقدر خویش را در راه اعتلای زبان و ادب پارسی صرف کرد موجب تاثر و تالم فراوان جامعه علمی و ادبی ایران شد.
این‌جانب فقدان این استاد گرانقدر و مفخر والامقام فرهنگی ایران را به خاندان مکرم آن مرحوم، شاگردان و عموم علاقه‌مندان این فقید سعید تسلیت و تعزیت عرض می‌کنم.
خداوند روح ایشان را با روح اولیا و اوصیا محشور فرماید. ان‌شاءالله.
حسن بلخاری قهی
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی»
انتهای پیام
دیدگاه تان را بنویسید