عماد افروغ که بود؟
عماد افروغ، جامعهشناس و فعال سیاسی در سن 66 سالگی درگذشت تا جریان محافظهکار در ایران یکی از چهرههای معتدل و اخلاقمدار خود را از دست بدهد.
بیان فردا | که و چه | عماد افروغ نام آشنایی در عرصه سیاست و جامعهشناسی بود. او در سال ۱۳۳۵ در شیراز متولد شد و از زمانی که پس از وقایع مجلس ششم، با لیست اصولگرایان از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس شورای اسلامی شد، بیشتر از گذشته مورد توجه نیز قرار گرفت. به ویژه آنکه افروغ جزو نمایندگان رسانهای آن مجلس نیز محسوب میشد.
او مدرک کارشناسی جامعهشناسیاش را در سال ۱۳۶۵ از دانشگاه شیراز دریافت کرد و در سال ۱۳۶۹ نیز از همین دانشگاه مدرک کارشناسی ارشد گرفت. دکتری جامعهشناسی را در سال 1376 از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد و از همان سال به مدت شش سال به عنوان عضو هیئت علمی همین دانشگاه فعال بود.
عماد افروع از سال ۱۳۸۲ به عنوان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی فعالیتش را آغاز کرد و تا پیش از مرگ به عنوان مدیر گروه علم و دین این پژوهشگاه و همچنین عضو پژوهشگاه علوم انسانی، استاد جامعهشناسی دانشگاه تربیت مدرس و رئیس گروه جامعهشناسی دانشگاه باقرالعلوم فعالیت داشت.
مدیر گروه اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری، مدیر کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس، مسئول گروه سیاست داخلی کمیسیون داخلی، دفاعی و امنیتی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، مدیر گروه فرهنگ، هنر و تاریخ شبکه یک صدا و سیما، تدریس در دانشگاههای مختلف، دبیر و مسئول کمیته علمی همایشهای روشنفکری در ایران و موازین توسعه و ضد توسعه فرهنگی کلانشهر تهران و ... از دیگر سوابق اوست.
عماد افروغ در مجلس شورای اسلامی
افروغ از کاندیداهای دوره ششم مجلس شورای اسلامی از حوزه تهران بود. او در آن دوره در هیچ ائتلافی قرار نداشت و موفق به کسب آرای لازم برای نمایندگی نشد. او در دورهٔ هفتم مجلس شورای اسلامی، از حوزهٔ انتخابیه تهران به همراه اصولگرایان در انتخابات شرکت کرده و اینبار به مجلس راه یافت. پس از آن به ریاست کمیسیون فرهنگی مجلس انتخاب شد.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی گرچه همواره به عنوان جزوی از بدنه اصولگرایان شناخته میشود، اما همواره از منتقدان این جریان بود تا جایی که برای دوره هشتم مجلس شورای اسلامی و علیرغم محبوبیتی که داشت، نامزد نشد. او اعلام کرد که عدم حضورش مفیدتر از حضورش در مجلس است.
افروغ که از نظریه پردازان سرشناس اصولگرا محسوب میشود، موضوع نقد درون گفتمانی را تحت عنوان یک نظریه پایهگذاری کرد و بسیاری دلایل انتقادات تند و تیز او از اصولگرایان را همین موضوع میدانند.
نظر عماد افروغ درباره میرحسین موسوی
عماد افروغ خود را از اولین افرادی میداند که از میرحسین موسوی برای حضور در عرصه دعوت کردهاست. وی در زمستان ۸۷ بیان میدارد که پس از صورت گرفتن این امر و حضور موسوی، امید داشته که بسیاری از دغدغههایش رفع شود. وی رعایت اخلاق در انتخابات را از محورهای ضروری میداند. اما افروغ از موسوی حمایت نکرد و حتی بعد از انتخابات از اینکه برخی وی را به موسوی منتسب میکردند گلایه کرد. وی حتی پس از انتخابات عنوان کرد که هیچگاه نگفته موسوی چهرهای اخلاقی است، اما اینکه وی بخشی از تاریخ ماست قابل انکار نیست. افروغ بیان میکند که در ایام انتخابات به موسوی توصیه کرده بود که از گروههای سکولار و لیبرال فاصله بگیرد.
ماجرای دیدگاه افروغ درباره استیضاح رهبر
عماد افروغ، در روز ۲۶ دیماه ۱۳۹۰ در برنامه زنده تلویزیونی پارک ملت گفت: «هر فردی از افراد جامعه این حق را دارد که رهبر را استیضاح کند و اگر رهبری نتواند پاسخ مناسب بدهد، خود بهخود معزول است. مشکل اصلی الان شکاف و فاصله میان دولت و ملت است، که مدام بیشتر میشود.»
افروغ همچنین دربارهٔ مجلس خبرگان رهبری در این برنامه گفت: «چرا باید تنها فقها در این مجلس حضور داشته باشند. اقتصاددانان و دیگر متخصصان نیز باید در این مجلس حضور داشته باشند.»
حمید رسایی نماینده مجلس، در روز ۲۷ دی ۱۳۹۰، بدون اشاره به نام عماد افروغ گفت: «متأسفانه انتظار شنیدن چنین کلماتی نسبت به ارکان انقلاب اسلامی را از پشت تریبون صدا و سیما، آن هم با دعوت از چهرههایی که مواضع متفاوت و مذبذب آنها کاملاً مشهود است، نداشتیم.» شهاب الدین صدر، نایب رئیس مجلس وقت که ریاست جلسه را برعهده داشت در پاسخ به تذکر رسایی گفت: «آقای ضرغامی باید کوتاهی صورت گرفته در آن برنامه را جبران کند.»
مصطفی کواکبیان؛ عضو فراکسیون اقلیت مجلس در تذکری دیگر گفت: «برنامه «پارک ملت» (برنامهای که افروغ در آن حضور یافته بود) مشکلی نداشته و منتقدان سخنان آقای افروغ میخواهند هیچ صدایی به جز صدای خودشان شنیده نشود.»
افروغ نیز گفت: «با «غسل شهادت» متن گفتههای خود در برنامه «پارک ملت» را منتشر میکند، تا مورد تحلیل و نقد قرار گیرد.» در متن کامل منتشرشده درباره اظهارات افروع در مورد استیضاح رهبری آمده بود: « اگر احدی از آحاد جامعه بخواهد رهبر را استیضاح کند، حق دارد و رهبر باید پاسخ بگوید و اگر پاسخی نداشت خودبهخود معزول است. (صحیفه امام، ج5، ص 409) ما باید مکانیزمها را سامان دهیم، نه اینکه روزبهروز آن را محدودتر کنیم. روزبهروز احساس میکنم که نظام قیّمی (قیّم مآبانه) بر نظام وکالتی میچربد و این یک خطر است و باید فکری کرد.»
عماد افروغ در جشنواره فیلم فجر
در دوره سی و پنجم جشنواره فیلم فجر، سید ضیا هاشمی، نرگس آبیار، محمدعلی حسیننژاد، حسین کرمی، جمال امید و طاها حسین مرقاتی در کنار عماد افروغ به عنوان هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر معرفی شدند.
حکم رئیسی برای عماد افروغ چه بود؟
سید ابراهیم رئیسی، در اواخر دی ماه 1400، مصوبه «انتخاب اعضای حقیقی شورای فرهنگ عمومی»که در جلسه ۸۵۲ مورخ هفتم دی ماه ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده بود را برای اجرا ابلاغ کرد که به استناد بند ۲۱ ماده ۳ آیین نامه شورای فرهنگ عمومی آقایان عماد افروغ و وحید جلیلی و خانم الهام اکبری به موجب تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان «شخصیت معتبر فرهنگی و هنری» برای عضویت در شورای فرهنگ عمومی، انتخاب شدند.
نظر عماد افروغ درباره مهسا امینی و اعتراضات
این جامعهشناس در یکی از آخرین اظهارنظرهای خود درباره اعتراضات اخیر، گفته بود که مسئولیت شوک روحی و روانی وارد شده به مهسا امینی با پلیس است.
او همچنین گفته بود: « اتفاقات اخیر، یک شورش شهری است و جنبش نیست. این امکان دارد که به جنبش بینجامد. کتاب "خشم شهری شورش طرد شدگان" وجود دارد که درباره اتفاقات مشابه تحقیق کرده است. در این کتاب تحقیق کرده است، هنگامی که یک نفر توسط پلیس به قتل میرسد، مردم به خیابانها آمدهاند. در یونان ۲۰۰ بانک و ۱۵۰ ماشین پلیس به آتش کشیده میشود. خشم شهری، عقبه دارد. عقبه خشم شهری، نظام سرمایهداری است.»
وی درباره مفهوم "قدرت و مسئولیت" توضیح داد: «براساس کتاب خشم شهری، هرکسی که قدرت دارد، مسئولیت هم دارد. قدرت بدون مسئولیت نداریم چه در برابر اعمال آن و چه در برابر بیعملی. مسئولیت درگذشت مرحوم مهسا امینی برعهده چه کسی است؟ این موضوع به کمیسیون ندارد، من نمیخواهم که کمیسیون ثابت کند که او ضربه مغزی خورده است. من میگویم که این خانم ۲۲ سال از خدا عمر گرفته بود؛ چرا به محض اینکه توسط گشت ارشاد دستگیر شد، این اتفاق افتاد. چه کسی شوک روانی وارد کرد؟ مسئولیت این کار برعهده چه کسی است؟ من گفتم که مسئولیت بر عهده پلیس است اما دریغ از یک عذرخواهی. من بحث علمی کردم و بحث احساسی نبود. او سابقه عمل جراحی داشت اما ربطی به مساله ندارد. موضوع شوک روانی در گزارشها در کانون توجه قرار نمیگیرد. دلیل بیتوجهی به مسائل شوک روحی بیتوجهی به علوم انسانی است؛ همه در این کشور عالم علوم انسانی هستند!»
کتابهای عماد افروغ چیست؟
این جامعهشناس و فعال سیاسی آثار مختلفی نیز برجای گذاشته که از جمله آن میتوان به ماقال و من قال، سه جلد، خاطرات عماد افروغ از ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۱، ترجمه کتاب «قدرت، نگرشی رادیکال، تألیف استیون لوکس»، فرهنگشناسی و حقوق فرهنگی، فضا و نابرابری اجتماعی، ایجاد فضای نابرابریهای اجتماعی، هویت ایرانی، چشماندازی نظری به تحلیل طبقاتی و توسعه، چالشهای کنونی ایرانی، اسلام و جهانی شدن، رنسانس دیگر، ترجمه کتاب «روش در علوم اجتماعی، رویکردی رئالیستی»، تألیف آندرو سایر، هویت ایرانی و حقوق فرهنگی، انقلاب اسلامی و مبانی بازتولید آن، ما و جهانی شدن، مناقشه حق و مصلحت و بنبست دانشجویی، محتواگرایی و تولید علم، گفتگو ابزار یا گفتمان، حقوق شهروندی و عدالت، روشن فکری و... اشاره کرد.
عماد افروغ که از مدتها قبل علائم و نشانههای بیماری نیز در چهرهاش نمایان شده بود، سحرگاه روز ۲۵ فروردین ۱۴۰۲ مصادف با بیست و سوم رمضان ۱۴۴۴ بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
انتهای پیام
دیدگاه تان را بنویسید