حجم عظیمی از طلا که دیده نمیشود/ گنجی بزرگ و پنهان
در ضرابخانه سطلنتی در نزدیکی کاردیف در ولز جنوبی (جایی که به خاطر ساخت میلیاردها سکه برای بیش از ۳۰ کشور دنیا شهرتی جهانی دارد)، یک برنامه و نقشه جذاب و هیجانانگیز در جریان است: راهکاری برای بازیابی فلزات از زبالههای الکترونیکی.
زبالههای الکترونیکی ( که E-Waste یا WEEE نیز نامیده میشوند)، سریعترین و درحال گسترشترین جریان زبالهای در دنیاست. طبق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، برآورد میشود که سالانه ۵۰ میلیون تن زباله الکترونیکی در سراسر جهان تولید میشود که وزن آنها از تمام هواپیماهای تجاری که تاکنون ساخته شده بیشتر است. ولی تنها ۲۰% از این زبالههای الکترونیکی به شکل رسمی بازیافت میشوند و اکثر آنها دور ریخته شده یا به مراکز دفن زباله فرستاده شده و یا سوزانده میشوند.
با افزایش تقاضاها برای دستگاههای قابل حمل و سریع الکترونیکی، میزان زبالههای الکترونیکی نیز افزایش مییابد. در سال ۲۰۱۹، مجمع جهانی اقتصاد برآورد کرد که در سال ۲۰۵۰، تولید سالانه زبالههای الکترونیکی بیش از دو برابر شده و به بیش از ۱۲۰ میلیون تن در سال خواهد رسید.
طلا هم مثل تمام مواد خام حیاتی، یک منبع محدود است و حدود ۷% از طلای جهان در حال حاضر در لوازم الکترونیکی بلااستفاده قرار دارد. استخراج طلا، معمولا شامل دستگاههایی میشود که به اتحادیه اروپا یا آسیا صادر میشوند؛ چرا که در این مناطق، زبالههای الکترونیکی در دماهای بسیار بالا و در فرآیندی خام و با کربن فشرده ذوب میشوند.
مارک لاوریج، مدیر بازرگانی ضرابخانه سلطنتی در این باره گفته:« اگر ما زباله تولید میکنیم، باید مسئولیت تفکیک آن را نیز برعهده بگیریم و نباید زبالهها را به کشور دیگری منتقل کنیم تا آنها را برای ما تفکیک کنند.»
روند استخراج به چه ترتیب است؟
بردهای الکترونیکی در بدو ورود، بررسی میشوند و در یک قیف بزرگ نقرهای قرار میگیرند که این ماده خام را به سمت یک دستگاه بزرگ چند رنگی هدایت میکند. تونی بیکر، مدیرنوآوری تولید دراین باره توضیح داده که با جدا شدن و شکستن بردهای مدار به صورت مکانیکی، تمام قطعات و اجزای غیرطلا، در یک طرف نگه داشته میشوند و قطعات حاوی طلا، از جمله پورتهای USB به صورت دیجیتالی شناسایی شده و به یک راکتور ۵۰۰ لیتری منتقل میشوند. در این مرحله "محلول سبز جادویی" در مقیاس به مراتب بزرگتری اضافه شده و طلاها استخراج شده و قطعات طلا تولید میشوند.
از آنجا که در ابتدای کار، حجم زیادی از موادی غیر از طلا از گردونه کار خارج میشوند، پردازش شیمیایی فقط برروی قطعات حاوی طلا انجام خواهد شد. مواد خامی که توسط ضرابخانه سلطنتی مورد استفاده قرار میگیرند، به جای لپ تاپ یا تلفن های همراه، از بردهای مداری تشکیل شده و زمانی که طلا استخراج شد، باقیمانده اجزا که از جنس طلا نیستند، همگی برای استفاده مجدد به بخشهای مختلف زنجیره تامین فرستاده خواهند شد تا چیزی هدر نرود. طبق گفته لاوریج، محتوای طلای موجود، بسته به مواد اولیه، بین ۶۰ تا ۹۰۰ بخش در یک میلیون متغیر است.
دیدگاه تان را بنویسید