برگ برنده آمریکا در برابر چین در حوزه هوش مصنوعی کدام است؟

درحالی‌که چین به واسطه جمعیت عظیم خود، با جمع‌آوری حجم عظیمی از داده‌ها، به یک قدرت بزرگ در حوزه داده در هوش مصنوعی تبدیل شده است اما به جهت وابستگی به خارج در برخی حوزه‌های دیگر از جمله نمیه‌هادی‌ها و تراشه‌های پیشرفته با چالش‌هایی مواجه گشته است.

چین در تولید تراشه‌های پیشرفته و برخی سخت‌افزارهای کلیدی مورد نیاز برای توسعه هوش مصنوعی به شدت به واردات متکی است.  تحریم‌های آمریکا و سایر کشورها می‌تواند این وابستگی را افزایش داده و توسعه فناوری هوش مصنوعی در چین را با چالش مواجه کند.

در همین خصوص کوین راد نخست وزیر اسبق استرالیا در کتاب اخیر خود «جنگ قابل اجتناب؛ خطرات یک درگیری فاجعه‌بار میان ایالات‌متحده و چین شی جین‌پینگ» می‌نویسد: «در رقابت برای تولید موثرترین و کارآمدترین نیمه‌هادی‌ها و تراشه‌های کامپیوتری، هنوز هم ایالات‌متحده و تعدادی دیگر از شرکت‌های غیر چینی مزیت قابل‌توجهی دارند. در خصوص نیمه‌هادی‌ها، چین تا سال 2018، تنها 5 درصد از کل عرضه جهانی را تولید می‌کرد. در مقابل، ایالات‌متحده 45 درصد از کل عرضه جهانی را عمدتاً از طریق شرکت بزرگ پیشروی خود در این زمینه، یعنی اینتل، تأمین می‌کرد. دو شرکت پیشرو جهانی دیگر در حوزه فناوری نیمه‌هادی‌ها، شرکت تولید نیمه هادی تایوان (بزرگ‌ترین تأمین کننده چین) و سامسونگ کره هستند. درواقع، از سال 2019، صنعت نیمه هادی ایالات‌متحده حدود 50 درصد از کل صادرات ایالات‌متحده به چین را تشکیل می‌داد.»

نویسنده کتاب « جنگ قابل اجتناب» که بخش‌های مبسوطی را به تلاش‌های چین در حوزه هوش مصنوعی اختصاص داده معتقد است که آسیب‌پذیری چین در برابر تسلط ایالات‌متحده بر این میدان با تصمیم سال 2018 دولت ترامپ برای ممنوعیت فروش کلیه نیمه‌هادی‌های ایالات‌متحده به قهرمان ملی چین ZTE (که متعاقباً این ممنوعیت به‌طور موقت برداشته شد)ظاهر گشت.

او می‌نویسد: « این ممنوعیت نزدیک بود باعث نابودی کامل شرکت ZTE را شود. این ماجرا به دنبال تصمیم سال 2017 دولت آمریکا در جلوگیری از خرید یک شرکت نیمه هادی ایالات‌متحده توسط یک شرکت دولتی چینی به دلایل مرتبط با قوانین کمیته سرمایه‌گذاری خارجی در ایالات‌متحده موسوم به CFIUS رخ داد (قانون تایوان به‌طور کامل از مالکیت چینی بر شرکت‌های نیمه هادی جلوگیری می‌کند، کره نیز محدودیت‌های مشابهی دارد). درنتیجه، صنعت نیمه هادی ایالات‌متحده بر این باور است که از سال 2019، چین حداقل پنج سال از آخرین پیشرفت‌های فناوری نیمه هادی جهانی عقب مانده است. این یک ارزیابی است که توسط برخی از تحلیلگران صنعت چین تقویت شده است و استدلال می‌کنند که شکاف حتی بیشتر از این است. ‌درحالی‌که تلاش های چین برای از بین بردن این شکاف حیاتی ادامه خواهد داشت، درجه سختی آن را نباید دست کم گرفت.»