شایعه مذاکره ایران و آمریکا، خبر درمانی گفتمان حاکم است

بیان فردا | مهدی مطهرنیا تحلیلگر مسائل بین‌الملل و استاد علوم سیاسی دانشگاه درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا و اخباری که درباره آن منتشر می‌شود، با رویداد۲۴ گفت‌‌وگو کرده است. او این موضوع را گفتار درمانی گفتمان حاکم و دولت می‌داند. بخش‌هایی از این گفت‌گو در ادامه می‌آید:

*‌ اینکه بحث مذاکره ایران و آمریکا از کدام منابع بیان می‌شود و اینکه چه مراجعی آن را در مسیر جغرافیایی قرار می‌دهد، قابل اهمیت است. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیتی که در ایران وجود دارد و مسائلی که در حوزه سیاست داخلی و بین‌المللی حول و حوش دولت انقلابی حاکم استیلا پیدا کرده است، نوعی رهیافت معنادار و قابل تعریف برای بهره‌برداری از خبر مذاکره ایران و آمریکا و گسترش آن در فضای رسانه‌ای از جهت ایجاد نوعی سرعت گاهِ تحولات مدنظر قرار گرفته است.

*‌ در واقع اگر به منابع در این‌باره توجه کنیم، منابع و مراجع نزدیک به گفتمان غالب در ایران است. همچنین بخشی از اصلاح‌طلبان که به هر روی خواهان ایجاد فضای مسالمت‌آمیز در ارتباط با مسائل و لایه‌های سیاسی در داخل و نظام بین‌الملل هستند.

*‌ همچنین آنانی که در گذشته هر گونه مذاکره با ایالات متحده آمریکا و هر گونه قدم زدن در مسیری که برای حل و رفع مسائل و مشکلات ایران با شرکا و متحدان جهانی آمریکا را بر نمی‌تابیدند، امروز به طور گسترده در روزنامه‌های رسمی خود از کشوری مانند عربستان و شخصِ محمدبن سلمان به نیکی یاد می‌کنند و دیگر مسئله جمال خاشقچی مطرح نیست لذا در این مسیر به نظر می‌رسد شایعه مذاکره ایران و آمریکا نوعی خبر درمانی گفتمان حاکم بر تهران در جهت کاهش سرعت تحولات در لایه‌های گوناگون بین‌المللی، منطقه‌ای و البته داخلی است.

*‌ آمریکا و عملکرد آمریکا اکنون نظر بر لایه‌های گوناگون بحران در ایران و منطقه قرار دارد. ایالات متحده آمریکا اکنون در حالی خواهان بازگشت به برجام است که شرایط ایران را نپذیرد. همچنین از طرف دیگر با مبادله زندانیان دست تهران را خالی کند و دولت بایدن در آمریکا زیر سوال برود و جمهوری‌خواهان و بخشی از دموکرات‌هایی که مخالف بایدن هستند، تخت فشار قرار بگیرند. به نظر می‌رسد، دولت بایدن تا انتخابات ۲۰۲۴ دیگر نتواند حتی قدمی کوچک به سمت تهران بردارد.

*‌ اینکه چرا تهران و منابع و مراجع گفتمان غالب، به جای آنکه دوباره مذاکره مستقیم و غیر مستقیم با آمریکا را «سازش» تلقی کنند و برای منافع ملی بی‌فایده بدانند و حتی مذاکره با آمریکایی‌ها را به دلیلی بی اعتمادی به این کشور امری منفی بدانند، به این اتفاق روی خوش نشان می‌دهند که این هم برای خودش بحثی است. با این حال در عمل هم تنها چیزی که در دو_سه سال اخیر حادث شده است، چیزی جز این نیست که تهران تحریم‌های بیشتری را متحمل شده است، زندانیان آمریکایی مقیم ایران را تنها با آزاد سازی ۶ میلیارد ایران شده‌اند.