تندروها، عراقی‌ها و فدراسیون علیه علیرضا فغانی؛ مردم پشت داور ایرانی

بیان فردا | کارت زرد دومی که علیرضا فغانی به ایمن حسین گلزن عراق در دیدار این کشور برابر اردن نشان داد حواشی باورنکردنی به دنبال داشته است. بخشی از این حواشی حتی سویه‌های سیاسی هم پیدا کرد!

دو تیم ملی عراق و اردن عصر روز دوشنبه در مرحله یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا به مصاف هم رفتند که در نهایت اردن در یک بازی دراماتیک موفق شد با نتیجه 3 بر 2 از سد رقیب خود عبور کند و به جمع هشت تیم برتر آسیا برسد. در این بازی ابتدا اردن یک بر صفر از حریف پیش افتاد، اما عراق با زدن دو گل ورق را برگرداند. ایمن حسین بهترین گلزن عراق و جام 2023 بعد از زدن گل دوم خوشحالی تحریک‌آمیز و طولانی انجام داد و با کارت زرد دوم از سوی فغانی جریمه و اخراج شد. 

این اخراج خشم عراقی‌ها را برانگیخت. وقتی اردن موفق شد در فاصله سه دقیقه بین دقایق 93 تا 97 باخت دو بر یک را تبدیل به برد سه بر دو کند، عصبانیت عراقی‌ها چندین برابر شد. 

آنها که فغانی را مسوول شکست تیم‌شان می‌دانستند بعد از باخت گفتند داور ایرانی پیروزی تیم‌شان را دزدیده و به سیاق همه فوتبال‌دوستان دنیا به صفحه علیرضا فغانی حمله کردند، صدها هزار کامنت تهدیدآمیز و غیراخلاقی گذاشتند، اطلاعات شخصی فغانی شامل شماره تلفن، آدرس و ایمیل او را منتشر کردند تا کار به جایی رسید که صفحه شخصی فغانی در اینستاگرام از دسترس خارج شد. 

در کنار خیل توهین‌ها و تهدیدها و میم ساختن‌های عراقی‌ها از فغانی، همزمان با قاطی شدن مسائل نژادی و تاریخی بین ایران و عراق که باعث شد برخی بازیکنان سابق تیم ملی عراق مدعی شوند کینه تاریخی فغانی به عنوان یک ایرانی از عراق باعث تصمیم او شده بود، کارشناسان داوری هم به بحث و بررسی در مورد تصمیم داور ایرانی پرداختند و اکثریت قریب به اتفاق آنها با وجود استفاده از قید «سختگیرانه» برای این اخراج اعلام کردند تصمیم فغانی درست و قانونی بوده است. آنها تاکید کردند ایمن حسین هم شادی تحریک‌آمیزی انجام داده و هم اتلاف وقت کرده بود. این نه فقط از سوی داوران آسیایی که از سوی داوران اروپایی هم صورت گرفت. به شکلی که دیگر جای بحثی باقی نماند که تصمیم داور ایرانی منافاتی با قانون نداشته و او مرتکب اشتباهی نشده است. 

کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز با انتشار بیانیه‌ای به حمایت از فغانی پرداخت. در بخشی از این بیانیه آمده: «هر گونه تهدید، توهین و نشر اخبار شخصی مربوط به داوران، بازیکنان و مسوولان را محکوم می‌کنیم، چون این رفتارها با بازی جوانمردانه تضاد دارد.»

در ایران کاربران فضای مجازی در تقابل با حملات عراقی‌ها به حمایت از داور سرشناس کشورشان پرداختند. داوری که با تنگ نظری مقامات فدراسیون از لیست داوران ایرانی خارج و مجبور شده بود زیر پرچم استرالیا سوت بزند. اهالی فوتبال با انتشار پست و استوری و البته یادآوری اتفاقی که سال 2015 در دیدار تیم ملی ایران و عراق با قضاوت ویلیامز استرالیایی رقم خورد، نوشتند که تصمیم فغانی درست بوده و این کارمایی است که بالاخره گریبان عراقی‌ها را گرفته است. اما در میان مدیران فدراسیون، رسانه‌های رسمی و تندروهای داخلی چندان اتفاق نظری میان حمایت از فغانی وجود نداشت. 

خداداد افشاریان، رییس کمیته داوران فدراسیون فوتبال عوض حمایت از داور هموطنش که چند سال هم با یکدیگر همکار بوده‌اند خودش را به بی‌خیالی زد و گفت او زیر پرچم استرالیا سوت می‌زند و کنفدراسیون فوتبال آسیا به شرایط او رسیدگی خواهد کرد. اظهارنظری که اوج بغض رییس کمیته داوران نسبت به فغانی را نشان داد و ثابت کرد مساله حذف فغانی از لیست داوران بین‌المللی فوتبال ایران نه به خاطر جوانگرایی و نه پیشرفت داوری بوده، بلکه مربوط می‌شده به مشکلات شخصی افشاریان و همکارانش با فغانی. 

عده‌ای از تندروهای فضای مجازی، فوتبالی و غیرفوتبالی هم از فرصت استفاده کردند و با حمله به فغانی و حمایت از عراقی‌ها نوشتند که قضاوت داور ایرانی افتضاح بوده است! این دسته بابت کنش‌های فغانی در اعتراضات سال گذشته، مهاجرت او و همچنین استوری معناداری که منتشر کرده بود از دست این داور ناراحت بودند. 

صداوسیما اما دو وضعیت متفاوت را تجربه کرد. ابتدا زمانی که بازی در جریان بود گزارشگر بازی به شکل عجیب و زشتی از به زبان آوردن نام علیرضا فغانی خودداری می‌کرد. آنقدر واضح که تمام بینندگان متوجه شدند و حتی برخی از آنها نوشتند آیا آوردن اسم فغانی در صداوسیما ممنوع شده است؟ گزارشگر بازی هر بار می‌خواست بگوید فغانی می‌گفت داور بازی! مساله‌ای که به نظر نمی‌رسد تصمیم شخصی یک گزارشگر ساده بوده باشد و احتمالا دستورالعمل یا ابلاغیه‌ای پشت آن وجود داشته. بعد از اتفاقات بازی و حملات عراقی‌ها به فغانی، اما برخی برنامه‌های صداوسیما از فغانی حمایت کردند و اخباری که حاکی از حقانیت او در اتخاذ تصمیماتش بوده را منتشر کردند. 

با توجه به اینکه فغانی یک داور ایرانی است و زیر پرچم استرالیا سوت می‌زند با صعود استرالیا و پیروزی احتمالی ایران برابر سوریه نمی‌تواند در هیچ کدام از دو سمت جدول به خاطر مساله تعارض منافع قضاوت کند مگر اینکه هر دو تیم در یک‌چهارم حذف شوند تا یکی از دیدارهای نیمه نهایی یا فینال به او برسد. در عین حال ابتدا باید دید حواشی دیدار عراق و اردن کی به پایان می‌رسد و فغانی چه زمانی این شرایط بحرانی را پشت سر می‌گذارد.